Muqdisho, Maarso 17, 2025 – Xildhibaan Dr. Cabdilahi Xashi Abiib ayaa caawa soo bandhigay warbixin uu ku sheegay inay tahay tii ugu horreysay ee faahfaahsan sanadkan, taasoo muujinaysa sida loo lunsaday dhaqaalihii ay labada aqal ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya u qoondeeyeen adeegyada qaranka. Warbixintan ayaa si gaar ah u tilmaamaysa mas’uuliyiinta sare ee Baarlamaanka, kuwaas oo lagu eedeeyay inay si musuqmaasuq ah u leexsadeen lacagihii loogu talagalay tababarrada, daryeelka caafimaadka, iyo horumarka xildhibaanada.
Dr. Cabdilahi ayaa sheegay in mas’uuliyiinta la tilmaamay ay yihiin Guddoomiyaha Baarlamaanka Sh. Aadan Maxamed Nuur, Xoghayaha Joogtada ah Abdirahman Mohamed Abdullah (Jaabir), iyo WHIP-ka Golaha Shacabka Maxamed Cabdullaahi Xasan (Nuux). Eedeymaha ayaa ah in mas’uuliyiintan ay si wada jir ah u maalgeliyeen hanti loogu talagalay inay ka faa’iidayso xildhibaanada iyo shacabka Soomaaliyeed, balse ay u leexdeen dano gaar ah.
Warbixintan ayaa xildhibaanada Golaha Shacabka ka hor keenaysa go’aan adag: inay tallaabo ka qaadaan mas’uuliyiintan lagu eedeeyay musuqmaasuqa, ama inay iska indho-tiraan, taasoo horseedi karta sii socoshada xaaladdan. “Waa waqtigii xildhibaanada Golaha Shacabka ay muujiyaan mas’uuliyadda loo igmaday, haddii kale musuqmaasuqa ayaa sii xoogaysan doona oo hantida qaranka waa la lunsan doonaa,” ayuu yiri Dr. Cabdilahi intii uu warbixinta soo bandhigayay.
Xaaladda Musuqmaasuqa ee Baarlamaanka
Soomaaliya waxay muddo dheer la tacaalaysay dhibaatooyinka musuqmaasuqa, gaar ahaan xarumaha dawladda ee ugu sarreeya. Baarlamaanka, oo ah hay’adda sharci-dejinta ee ugu weyn dalka, ayaa marar badan lagu eedeeyay inuu yahay meel musuqmaasuq ka jiro, halkaas oo lacago loogu talagalay adeegyada muhiimka ah lagu leexiyo. Eedeymaha hadda jira ee ka dhanka ah Sh. Aadan Maxamed Nuur iyo xubnaha kale ee la tilmaamay ayaa qayb ka ah hab-raac dheer oo xildhibaanada qaarkood ay ku doodeen in la baabi’iyo.
Sh. Aadan Maxamed Nuur, oo ah Guddoomiyaha Baarlamaanka, ayaa xilka haya tan iyo 2022-kii markii laga doortay doorasho adag. Abdirahman Mohamed Abdullah (Jaabir), oo ah Xoghayaha Joogtada ah, wuxuu mas’uul ka yahay hawl-maalmeedka maamulka Baarlamaanka, halka Maxamed Cabdullaahi Xasan (Nuux), oo ah WHIP-ka Golaha Shacabka, uu yahay hoggaamiyaha xisbiga siyaasadeed ee muhiimka ah ee gudaha Golaha. Saddexdan mas’uul ayaa lagu tilmaamay inay ka qayb qaateen musuqmaasuq siyaasadeed oo weyn.
Saamaynta iyo Jawaabta
Haddii eedeymahaani ay run yihiin, waxay saameyn weyn ku yeelan karaan kalsoonida shacabka ee Baarlamaanka Soomaaliya. Dhaqaalaha la sheegay in la lunsaday waxaa loogu talagalay inuu taageero adeegyada muhiimka ah sida caafimaadka iyo tababarka xildhibaanada, kuwaas oo lagama maarmaan u ah horumarinta awoodda sharci-dejinta ee dalka. Marka laga tago saamaynta maaliyadeed, musuqmaasuqan ayaa laga yaabaa inuu sii xumeeyo daciifnimada hay’adaha dawladda ee Soomaaliya, oo horeyba ugu jiray xaalad adag sababtoo ah dagaalada sokeeye iyo khilaafaadka siyaasadeed ee socday tobanaan sano.
Ilaa hadda, mas’uuliyiinta lagu eedeeyay ma aysan ka jawaabin eedeymaha rasmiga ah ee ka soo baxay warbixinta Dr. Cabdilahi. Si kastaba ha ahaatee, waxaa la filayaa in xildhibaanada kale ee Golaha Shacabka ay ka jawaabaan arrintan si degdeg ah, iyagoo isku dayaya inay go’aamiyaan tallaabada xigta. Waxaa sidoo kale suurtagal ah in guddiyo gaar ah la sameeyo si loo baaro eedeymaha, ama xitaa in laga yaabo in laga codsado hay’adaha caalamiga ah ee ka hortagga musuqmaasuqa inay soo farageliyaan.
Wacdaraha Xildhibaanada
Dr. Cabdilahi Xashi Abiib ayaa ku baaqay xildhibaanada inay qaadaan tallaabo degdeg ah oo ka jawaab celisa musuqmaasuqa lagu eedeeyay mas’uuliyiintaan. “Haddii aan wax ka qaban weyno, waxay noqonaysaa calaamad xun oo u diraysa shacabka Soomaaliyeed in aan dan ka lahayn ilaalinta hantidooda,” ayuu yiri. Wuxuu intaa ku daray in fursadda ay xildhibaanadu u hayaan inay wax ka beddelaan ay tahay mid aan fogayn, sababtoo ah kalsoonida shacabka ee dawladda ayaa sii yaraanaysa.
Xaaladda ayaa weli ah mid sii socota, waxaana la filayaa in maalmaha soo socda ay soo baxaan faahfaahin dheeraad ah oo ku saabsan warbixintan iyo waxa ka dhashay. Inta aan caddayn rasmi ah laga helin eedeymaha, waxay arrintu sii ahaanaysaa mid muran iyo dood ka dhex abuuraysa xildhibaanada iyo shacabka Soomaaliyeed labadaba.
Maqaalkan waxaa loogu talagalay in lagu daabaco ayrotv.com, waxaana loo qoray si uu u noqdo mid faahfaahsan oo ku habboon akhristayaasha Soomaaliyeed.
