Ayrotv.com- London- Ruushka iyo Iiraan labaduba waxay inta badan gacan ka gaystaan ficilada dambiilayaasha, “laga bilaabo ka-ganacsiga daroogada caalamiga ah ilaa kuwa hooseeya,” si ay u fuliyaan falalkooda sharci darrada ah, ayuu yirri agaasimaha guud ee hay’adda sirdoonka Ingiriiska ee MI5 Ken McCallum.
Ingiriiska ayaa wajaheysa “kor u kac la yaab leh” isku day dilal, dumin iyo dambiyo kale oo ka dhaca dalka Ingiriiska oo ay gaysanayaan Ruushka iyo Iiraan, iyadoo labada dal ay qortaan dambiilayaasha falalkaan gaysanaya “si ay u qabtaan shaqadooda wasakhda ah,” ayuu yiri madaxa hay’adda sirdoonka gudaha ee Ingiriiska Talaadadii.
Agaasimaha Guud ee MI5 Ken McCallum ayaa sheegay in wakiiladiisa iyo booliisku ay la tacaaleen 20 “dambiilayaal ah” oo ay Iiraan taageerto tan iyo 2022 wuxuuna ka digay in ay ballaarin karto bartilmaameedkeeda Boqortooyada Midowday haddii ay sii xumaanayaan isku dhacyada Bariga Dhexe.
Ilaa hadda, hanjabaadaha ayaa ku wajahan Iiraaniyiinta dibadda ku nool ee ka soo horjeeda maamulada dalka. Laakiin McCallum wuxuu sheegay inay jirto khatarta “kor u kaca – ama ballaarinta – gardarrada dawladda Iiraan ee UK.” haddii xiisadda Bariga Dhexe ay sii kororto iyadoo Israa’iil ay qaaday weerar xooggan oo ay kaga jawaabayso gantaallada Iiraan ee dhawaanahan.
Khudbad naadirka ah oo meel fagaare ah ka jeediyay oo qeexaysa khataraha waaweyn ee UK kaga imanaya labada dawladood iyo kooxaha xagjirka ah, McCallum waxa uu ku dooday in dawladaha cadawga ah, shakhsiyaadka xagjirka ah iyo kooxda dawladda Islaamiga ah ee dib loo soo nooleeyay ay isku darsameen si ay u abuuraan “jawi khatar ah oo ugu adag uguna xidhiidhsan ee aan abid soo marno.”
McCallum waxa uu sheegay in sidoo kale ay jirto khatar ah in iskahorimaadyada Israa’iil ay kula jiraan kooxaha ay Iiraan taageerto – xagjiriinta Xamaas ee Qaza, Xisbullah ee Lubnaan iyo sidoo kale fallaagada Xuutiyiinta ee Yemen – ay dhalin karaan weerarro gudaha Ingiriiska, inkastoo ilaa hadda dhibaatada aan la turjumay ” oo aad ugu baahay rabshado argagixiso” ee UK.
Tirada baaritaanada halista ah ee ay sameysay MI5 ayaa sare u kacday 48% sanadkii la soo dhaafay, iyada oo Iiraan, Ruushka iyo Shiinaha ay yihiin dambiilayaasha ugu waaweyn, sida uu sheegay McCallum oo saxafiyiinta kula hadlay xarunta taliska U.K ee la dagaalanka argagixisada ee magaalada London.
McCallum waxa uu sheegay in tan iyo dhimashadii Mahsa Amini, oo ku dhimatay xabsiga bilayska Iiraan Sebteembar 2022 ka dib markii lagu xiray eedaymo lagu eedeeyay in ay ku xad-gudbeen sharciga jamhuuriyadda Islaamiga ah ee sharciga xijaabka, “waxaan aragnay shirqoollo ka dhacaya gudaha UK, oo ku socota xawaare aan hore loo arag.”
Waxa uu sheegay in MI5 iyo booliisku ay ka jawaabeen 20 qorshe oo halis ah oo Iiraan ay taageerto tan iyo Janaayo 2022, taasoo ka dhigan saddex meelood meel tirada 15 ee ay dowladdu bixisay dhamaadkii Janaayo.
McCallum waxa uu sheegay in sirdoonka milatariga Ruushka ay isku dayayeen in ay “gubid, dumin iyo wax ka badan” u adeegsadaan in ay “dhibaato” ka abuuraan waddooyinka Ingiriiska iyo dalalka kale ee Yurub.
Ruushka iyo Iiraan labaduba waxay inta badan gacan ka gaystaan ficilada dambiilayaasha, “laga bilaabo ka-ganacsiga daroogada caalamiga ah ilaa kuwa hooseeya,” si ay u fuliyaan falalkooda sharci darrada ah, ayuu yirri.
Dhawr shirqool oo lagu eedeeyay dawladu ayaa horseeday eedaymo dembi. Bishii Diseembar, nin u dhashay Jejniya ayaa xabsiga la dhigay ka dib markii lagu eedeeyay in uu sahan ka waday xafiisyada warfidiyeennada mucaaradka Iiraan ee London. Dhinaca kale, dhowr tuhmane ayaa maxkamad ku sugaya magaalada London oo lagu eedeeyay qorshe xiriir la leh Ruushka oo lagu weeraray goobo ganacsi oo Yukrayn ay leedahay.
Ingiriiska kali kuma aha inay farta ku fiiqaan Moscow iyo Tehraan. Jarmalka ayaa xiray dhowr qof oo lagu eedeeyay inay basaasayeen ama qorsheynayeen weeraro iyaga oo ka wakiil ah Ruushka. Bishii Maay, hay’adda amniga gudaha ee Iswiidhan ayaa Iiraan ku eedaysay inay adeegsato shabakado dambiilayaal si ay u beegsato danaha Israa’iil ama Yuhuudda ee dalka Scandinavian-ka.
Khudbadihii hore ee McCallum iyo madaxda kale ee sirdoonka UK waxay xooga saareen habdhaqanka sii kordheysa ee Shiinaha, kaas oo 2022 McCallum ugu yeeray “caqabadda istiraatijiyadeed ee ugu weyn” Ingiriiska. Talaadadii, McCallum wuxuu carrabka ku adkeeyay muhiimada xiriirka dhaqaale ee UK iyo Shiinaha laakiin wuxuu sheegay inay jiraan “khatarta la maareeyo.”
Heerka khatarta argagixisada ee rasmiga ah ee Boqortooyada Midowday (UK) waxay taagan tahay “wax la taaban karo,” dhexe ee miisaanka shanta dhibcood, taasoo la micno ah in weerarku uu u badan yahay, McCallum wuxuu sheegay in tan iyo 2017, MI5 iyo booliisku waxay carqaladeeyeen 43 shirqoollo goor dambe ah, iyagoo badbaadinaya ” nolosha bulshada.”
Halka qiyaastii saddex meelood saddex meel shirqooladu ay ka soo jeedaan afkaarta xagjirka ah ee Islaamka iyo rubuc ka mid ah kuwa midigta fog, waxa uu sheegay in calaamadahaas “aysan si buuxda uga tarjumaynin kala duwanaanshaha wareersan ee caqiidada iyo fikradaha aan aragno,” oo laga soo qaatay “nacayb online ah. , aragtiyaha shirqoolka iyo warxumada.” Dhallinyarada ayaa si isa soo taraysa uga qaybqaadanaya, ayuu yidhi, iyadoo 13% ka mid ah baaritaannada argagixisada ee MI5 ay da’doodu ka yar tahay 18 jir.
Waxa uu sidoo kale sheegay in ay jiraan calaamado walaac leh oo muujinaya in kooxda isku magacawda Dawladda Islaamka ay isku dayeyso in ay dib u soo laabato, inkastoo ay burburtay khilaafadii ay isku haysay Ciraaq iyo Suuriya dhowr sano ka hor.
McCallum wuxuu yiri “kadib dhowr sano oo si wanaagsan dib loogu soo celiyay, waxay dib u bilaabeen dadaallada ay ku dhoofinayaan argagixisanimada,” wuxuuna soo qaatay weerar bishii Maarso lagu dilay in ka badan 140 qof oo ka dhacay hoolka riwaayadaha ee Moscow, waxaana mas’uuliyadiisa sheegatay IS, “wuxuu ahaa “mid naxariis darro ah dibna u muujinaya awooddeeda.”
MI5 ayaa la kulantay dhaleecayn ku aadan in ay ku guuldareysatay in ay ka hortagto weerarada halista ah, oo uu ka mid yahay weerarkii ismiidaaminta ahaa ee 2017-kii lagu dilay 22 qof oo ka dhacay bandhig faneedka Ariana Grande ee magaalada Manchester.
“20-kii sano ee ugu horeysay ee xirfadeyda halkan waxaa lagu soo koobay hanjabaado argagixisanimo,” McCallum ayaa yiri. “Waxaan hadda wajahaynaa kuwa ay barbar socdaan dilalka ay dowladdu taageerto iyo shirqoollada qaran-dumiska ah, ee ka soo horjeeda dagaalka weyn ee jira Yurub.”
